‘Symphonie in Utrecht oogt als een notenbalk’

Eén appartementencomplex met zesenveertig unieke woningen, ontworpen door vier verschillende architecten. Deze ware ‘symphonie’ van stijlen is eind vorig jaar opgeleverd Parkhaven in Utrecht.

‘Voor het ontwerp was een verticale verdeling gemaakt. Elke architect zou een stramien ontwerpen. De architecten wilden iets nieuws. Het idee ontstond om de gevel in verschillende vlakken te verdelen en die vlakken te verdelen onder de architecten. Wat ontstaat is een lappendeken aan stijlen,’ vertelt Gerard Klomp, projectmanager van Bouwfonds MAB Ontwikkeling.

Symphonie, zoals het complex ook genoemd is, maakt deel uit van de opgave voor de Burgmanlocatie, vernoemd naar de groothandel voor bouwmarkten die hier vroeger stond. Bouwfonds MAB Ontwikkeling heeft deze locatie midden jaren negentig verworven en ontwikkelt hierop in totaal driehonderd woningen. Dit gebeurt in twee fases. In de tweede fase wordt een soortgelijk ontwerp opgeleverd.

Architecten
De architecten hebben allemaal een deel van Parkhaven ontworpen en die delen komen samen in het ontwerp van de twee gebouwen. Zo hebben Sluijmer en Van Leeuwen uit Utrecht de bebouwing rondom de historische haven van Parkhaven ontworpen. Eigen aan hun ontwerp is dat ze heel strikt onderscheid maken tussen de ‘woonbeuk’ en de ‘voorzieningenbeuk’. De woonbeuk is ruim en transparant: hier wordt gewoond, gekookt en gegeten. De voorzieningenbeuk is wat ingetogener: hier wordt geslapen, gedoucht en gewassen. Het Eindhovense bureau Diedren Dirrix van Wylick heeft de basisschool ontworpen.

Voor Symphonie hebben de architecten voor hun deel van de gevel gekozen voor een relatieve eenvoud die toch een krachtig beeld oplevert. Hun gevels zijn opgebouwd uit identieke verticale elementen die ieder op zich weer bestaan uit een ranke verticale strook beton en een bredere strook metselwerk.

Gulikers Architecten uit Maastricht heeft tachtig eengezinswoningen op het voormalige veilinghalterrein in Parkhaven ontworpen. Met hun ontwerp beoogden deze architecten te regelen en te ontregelen. Het geheel is namelijk een ‘boeiende verwarring voor het oog’, vindt Hari Gulikers. Opvallend zijn de verdiepingshoge ramen en de geraffineerd gepositioneerde erkers.

Maarten Bos woont sinds eind vorig jaar in Symphonie. Zijn huis is een ontwerp van Diedren Dirrix van Wylick. ‘Het nadeel van een appartementencomplex is dat de woningen er vaak allemaal hetzelfde uitzien. In Symphonie heeft elke woning haar eigen identiteit. Toen ik het zag, was ik direct verkocht, terwijl ik helemaal niet op zoek was naar nieuwbouw.'

Robbrecht & Daem uit Gent tot slot, zijn de supervisors van de Burgmanlocatie. Zij hielden de eenheid van het ontwerp in de gaten. De kracht van het ontwerp is volgens Robbrecht dat het tegelijkertijd eenvoudig en complex is. Dit draagt ertoe bij dat je er niet snel op uitgekeken raakt. De horizontale verdeling van de architectuur oogt als een muzikale notenbalk.

Proces
Kiezen voor een project als Symphonie, is niet kiezen voor de weg van de minste weerstand. ‘Toch verliep het heel voortvarend’, zegt Klomp. ‘Natuurlijk moet je het proces goed in de gaten houden en veel aandacht hebben voor de haalbaarheid van de oplossingen.
We hebben alles heel nauwkeurig op papier gezet, zodat er in de uitvoering geen verrassingen meer waren. Ook tussen de architecten onderling verliep de samenwerking heel goed. Respect voor elkaars ideeën en een open houding hebben hieraan bijgedragen. Van begin af aan zat iedereen eigenlijk al op één lijn. Bij een van de eerste bijeenkomsten hadden alle architecten hun gevelfragmentjes meegenomen. Die hebben we op een dinsdag morgen met elkaar uitgeknipt en op een vel geplakt. Op twee kleine verschuivingen na is de gevel precies zo geworden als we toen bedacht hadden.

Haventje aan de overkant van het Merwedekanaal

Een eerste volume impressie van het te bebouwen deelgebied 4 van de Merwedekanaalzone. Het gebiedje krijgt bouwhoogtes van 4 tot 11 lagen en een kleine haven: